Ochrona odgromowa (LPS, ang. Lightning Protection System) obiektów budowlanych ma za zadanie przejęcie prądu pioruna oraz bezpieczne odprowadzenie go do ziemi. Pozwala ona nie tylko chronić zdrowie i życie ludzi, ale także zabezpiecza budynek i znajdujące się w nim urządzenia oraz systemy, które zasilane są energią elektryczną. Aby w pełni zadbać o bezpieczeństwo osób i mienia, instalacja odgromowa obiektów budowlanych musi zostać w odpowiedni sposób zaprojektowana, chroniąc obiekt nie tylko przed bezpośrednim działaniem prądu pioruna, ale także piorunowym impulsem elektromagnetycznym (ang. Lighting ElectroMagnetic Pulse – LEMP).
Co to jest strefowa koncepcja ochrony odgromowej?
Pioruny są źródłem bardzo silnych prądów. LEMP jest szybkozmiennym strumieniem indukcji magnetycznej, który porusza się w przestrzeni z prędkością światła, wytwarzając pole wirowe. Aby uniknąć poważnych zagrożeń związanych z jego oddziaływaniem na urządzenia i systemy, niezbędne jest stworzenie warunków, które zapewnią ich bezawaryjne działanie. W tym celu stosowana jest strefowa koncepcja ochrony odgromowej. Uwzględnia ona utworzenie na zewnątrz i wewnątrz obiektu stref, w których urządzenia i systemy narażone są na uszkodzenia na skutek wyładowania atmosferycznego.
Pod uwagę podczas projektowania ochrony odgromowej brane są zagrożenia związane z niekorzystnym oddziaływaniem na urządzenia i systemy m.in. prądu pioruna, który został przyjęty przez piorunochron oraz impulsowego pola elektromagnetycznego.
Strefowa koncepcja ochrony odgromowej pozwala na stworzenie kompleksowego systemu ochrony odgromowej obiektu budowlanego. Uwzględnia ona podział obiektu budowlanego na strefy, w których występuje największe i najmniejsze zagrożenie, a także planowanie działań, które pozwalają wyeliminować występujące ryzyka. Na skutek podjętych działań obiekt budowlany zyskuje nie tylko ochronę odgromową, ale także ochronę przeciwprzepięciową.
Strefowa koncepcja ochrony odgromowej uwzględnia zastosowanie układów urządzeń, które pozwalają na ograniczenie przepięć do poziomów, które są bezpieczne zarówno dla instalacji elektrycznej, jak i zasilanych energią elektryczną urządzeń. W przypadku poszczególnych stref mamy do czynienia ze znaczną zmianą warunków elektromagnetycznych na ich granicach. Podczas przejścia z jednej strefy do drugiej następuje wyrównanie potencjałów, ograniczenie wartości szczytowych napięć i prądów udarowych występujących w instalacji elektrycznej i obwodach sygnałowych, a także ograniczenie impulsów pola elektromagnetycznego do określonych, bezpiecznych poziomów.
Ochrona odgromowa – normy
Wytyczne dotyczące systemu odgromowego budynków z uwzględnieniem strefowej koncepcji ochrony odgromowej określa seria norm PN-EN 62305 [1-4]. Zgodnie z obowiązującymi przepisami strefowa koncepcja ochrony odgromowej uwzględnia podział obiektu budowlanego na strefy:
- LPZ 0A – jest to strefa wytyczana na zewnątrz budynku, w której występuje zagrożenie bezpośredniego, całkowitego oddziaływania prądu pioruna oraz pola elektromagnetycznego;
- LPZ 0B – tutaj także mamy do czynienia ze strefą wytyczaną na zewnątrz budynku. W tej strefie nie ma bezpośredniego zagrożenia wyładowaniem atmosferycznym, a oddziaływanie prądu pioruna, prądów indukowanych i pola elektromagnetycznego jest częściowe;
- LPZ 1…N – strefy tworzone wewnątrz budynku, w których brak jest zagrożenia bezpośredniego oddziaływania prądu pioruna, jednak istnieje zagrożenie związane z działaniem ograniczonego prądu pioruna, prądów indukowanych, a także stłumionego lub całkowitego pola elektromagnetycznego.
Produkty AN-KOM wykorzystywane w celu ochrony odgromowej obiektów budowlanych
W celu kompleksowej ochrony odgromowej budynków stosowane są elementy instalacji pozwalające na skuteczne zabezpieczenie stref wytyczonych na zewnątrz i wewnątrz budynków. W tym celu służą dostępne w AN-KOM m.in.:
- elementy przeznaczone do budowy siatki zwodów odprowadzających prąd pioruna, tj. złącza przelotowe i krzyżowe oraz uchwyty, wsporniki i przewody;
- maszty i iglice, które tworzą zewnętrzną strefę ochronną, przejmując bezpośredni prąd pioruna;
- uziomy,
- przewody odgromowe;
- rury odgromowe;
- skrzynki i studzienki probiercze;
Podsumowanie
Strefowa koncepcja ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej pozwala na kompleksową ochronę odgromową budynków mieszkalnych i przemysłowych, chroniąc nie tylko przed bezpośrednim oddziaływaniem prądu pioruna i pola elektromagnetycznego, ale także oddziaływaniem częściowym prądu pioruna, prądów indukowanych i pola elektromagnetycznego, na które narażone są urządzenia elektryczne i elektroniczne oraz systemy zainstalowane w budynku. Dzięki dokładnej analizie zagrożeń, ich charakterystyce i doborowi rozwiązań projektowych, możliwe jest wytyczenie stref zagrożenia oraz wyeliminowanie wykrytych w nich ryzyk związanych z wyładowaniem atmosferycznym i przepięciami.
Mogą Cię również zainteresować
Ochrona odgromowa domu jednorodzinnego: opis i projekt, przykładowe zestawienie materiałów