Uziom to jeden z bardzo ważnych elementów instalacji odgromowej. Zadaniem uziomu jest bezpieczne odprowadzenie energii elektrycznej wyładowania pioruna do ziemi. Uziom pomaga chronić zdrowie i życie osób przebywających w budynku przed zagrożeniami związanymi z wybuchem pożaru i porażeniem prądem na skutek uderzenia pioruna. Co więcej, prawidłowe wykonanie instalacji odgromowej, na którą składa się m.in. uziemienie budynku, chroni urządzenia przed przepięciem związanym z oddziaływaniem prądu pioruna. Co to jest uziom? Z czego składa się uziemienie? Wyjaśniamy.
Co to znaczy uziom?
Uziom to zasadnicza część uziemienia, która zapewnia bezpieczne połączenie uziemianych przedmiotów z gruntem, stanowiąc zakończenie przewodu uziemiającego lub bednarki.
Odprowadza on prąd do ziemi, pozwalając na jego rozproszenie w gruncie.
Uziomy stosowane są w celu poprawy bezpieczeństwa korzystania z instalacji elektrycznej w budynku, a także stanowią bardzo ważny element instalacji odgromowej, która pozwala zabezpieczyć obiekt budowlany oraz przebywające w nim osoby przed zagrożeniami związanymi z uderzeniem pioruna.
Uziemienie odgromowe może zostać zaprojektowane i wykonane na początku inwestycji, czyli na etapie wznoszenia obiektu budowlanego, jak i na etapie użytkowania budynku.
Warto pamiętać, że piorunochron pozwala skutecznie chronić budynek przed pożarem i przepięciem, zapewniając bezpieczeństwo osób przebywających w jego wnętrzu.
Jakie są rodzaje uziemień?
Wyróżniamy uziemienie ochronne, uziemienie w instalacji odgromowej oraz uziemienie instalacji telekomunikacyjnych. W przypadku instalacji odgromowych stosowane są proste zintegrowane systemy uziomów, które sprawdzają się również w innych zastosowaniach.
W przypadku uziemienia instalacji elektrycznej stosowany jest trzeci przewód, biegnący obok przewodów fazowego i neutralnego, w którym nie płynie prąd. Sieć przewodów uziemiających z wszystkich gniazdek elektrycznych łączona jest w jeden system, którego zakończenie stanowi uziom. Jest on zakopany na odpowiednią głębokość w ziemi, pozwalając na odprowadzenie zagrażającego nam ładunku elektrycznego do gruntu.
Uziemienie instalacji odgromowej pełni taką samą funkcję. Dzięki uziomowi oraz innym elementom systemu uziemienia energia elektryczna wyładowania pioruna jest odprowadzana do gruntu. W tym przypadku uziom połączony jest ze zwodami pionowymi i poziomymi. Uziomy stosowane są również w celu ochrony układów telekomunikacyjnych.
Co stosujemy jako uziom?
Wyróżniamy uziomy naturalne i uziomy sztuczne. Do uziomów naturalnych zaliczamy np. zbrojenia betonu, płaszcze kabli, które są wykonane z metalu oraz rury wodociągowe. Uziomy sztuczne to elementy wykonywane m.in. ze stali ocynkowanej. Wyróżniamy 3 rodzaje uziomów sztucznych, czyli:
- uziomy pionowe (rury, pręty);
- uziomy poziome (taśma metalowa);
- uziomy płytowe (blacha).
Rodzaje uziomów
Układy uziemiające różnią się pod względem budowy. Wyróżniamy m.in.:
- uziomy fundamentowe,
- uziomy pionowe (uziom szpilkowy) i uziomy poziome,
- uziomy otokowe.
Czy uziom jest konieczny?
Uziom w instalacji odgromowej to bardzo ważny element i w świetle przepisów dom jednorodzinny musi posiadać instalację odgromową w sytuacji, gdy wskazuje na to wskaźnik zagrożenia piorunowego. Wylicza się go według ustalonych zasad, a wpływ mają na niego różne czynniki, m.in. wymiary budynku, jego lokalizacja, rodzaj konstrukcji i materiały, z których wykonany jest dach.
Standardowo stosowany jest uziom w instalacjach elektrycznych, stanowiąc zabezpieczenie przeciwpożarowe i przeciwprzepięciowe.
Dlaczego warto zabezpieczyć budynek, decydując się na montaż instalacji odgromowej?
Prawidłowe uziemienie budynku zwiększa nasze bezpieczeństwo, chroniąc przed wyładowaniami atmosferycznymi. Szczególnie wiosną i latem mamy do czynienia z intensywnymi i bardzo niebezpiecznymi zjawiskami pogodowymi, które są zagrożeniem dla naszego zdrowia i życia, a także mogą doprowadzić do utraty dobytku na skutek pożaru. Co więcej, uderzenie pioruna prowadzi do uszkodzenia niezabezpieczonej instalacji elektrycznej, skutkując koniecznością wymiany podłączonych do niej sprzętów i urządzeń.
Warto podnieść poziom ochrony obiektu, decydując się na uwzględnienie instalacji odgromowej w planie mającego powstać budynku. Jeżeli etap budowy mamy już za sobą, to możemy zdecydować się na montaż instalacji odgromowej w każdym czasie na etapie użytkowania obiektu budowlanego.
W przypadku instalacji odgromowej zasady projektowania uziomów określa norma PN-EN 62305-3. Montaż instalacji odgromowej jest bardzo ważny, gdy zależy nam na dodatkowej ochronie budynku, jaką zapewnia polisa ubezpieczeniowa. Sprawna instalacja odgromowa jest w tym przypadku warunkiem koniecznym, który musimy spełnić, chcąc zabezpieczyć się na wypadek pożaru oraz przepięcia i związanego z nim uszkodzenia różnych urządzeń.
Uziemienie odgromowe a rezystywność gruntu
Projektowanie i budowa uziomów o małej wartości rezystancji uziemienia nie jest możliwa bez znajomości rezystywności gruntu. Im niższa rezystywność gruntu tym łatwiej uzyskamy właściwą rezystancje uziemienia, która dla ochrony odgromowej nie powinna być wyższa niż 10 Ohm. Parametry gruntu mogą być określane na podstawie lokalnych pomiarów. Wartość rezystywności daje wstępną informację o tym, jak złożony i głęboki będzie musiał być układ uziomów.
Przykłady gruntów i ich rezystywność:
- woda morska 0,5 Ωm
- grunt bagnisty 30–50 Ωm
- ziemia orna 90–150 Ωm
- grunt gliniasty 20–200 Ωm
- wilgotny żwir 100–500 Ωm
- suchy piasek 500 Ωm
- grunt piaszczysty suchy 500–2000 Ωm
- grunt kamienisty 100–3000 Ωm
Właściwe pomiary rezystywności gruntu nie tylko zwiększają jakość i dokładność, ale przede wszystkim pozwalają na dokładniejsze oszacowanie zapotrzebowania materiałów i kosztów inwestycji.
Uziomy w ofercie AN-KOM
W ofercie AN-KOM dostępne są najwyższej jakości elementy instalacji odgromowej, dzięki którym znacząco zwiększa się bezpieczeństwo budynku. Oferujemy elementy niezbędne do budowy uziomu fundamentowego, uziomu otokowego oraz uziomu pionowego, które zostały wykonane z wysokogatunkowej stali nierdzewnej, cynkowanej ogniowo, pomiedziowanej. Oferowane produkty są odporne na korozję uraz uszkodzenia mechaniczne, a ich odpowiednio wyprofilowany kształt ułatwia montaż. Uziomy, które dostępne w ofercie AN-KOM, są zakończone złączem do połączenia z bednarką lub przewodem odgromowym.
Uziomy z jednej strony zostały zakończone grotem, taka konstrukcja ułatwia montaż oraz sprawia, że uziomy nie pękają, nie spęczają się i są odporne na skręcanie. Druga strona elektrody zakończona jest w specjalną końcówkę do osadzenia przedłużki, na której końcu znajduje się uchwyt do mocowania przewodu lub bednarki.
Szpilki dostępne są w wielu wariantach, różnią się długością: 1,3 m, 1,5 m, 3 m oraz średnicami: 16 mm, 18 mm, 20 mm. Dodatkowo elektrody dostępne są w dwóch wariantach jako uziom jednolity lub uziom składany.
Wszystkie oferowane produkty zostały przebadane na zgodność z aktualnymi normami i spełniają warunki norm PN-EN62561. Pozytywne wyniki badań potwierdzają certyfikaty.
Czytaj także: